Blog
Ngôn ngữ lập trình Python là gì?
Th4
Ngôn ngữ lập trình Python là gì? Lịch sử ra đời của ngôn ngữ lập trình Python trải qua bao nhiêu giai đoạn. Tính đến nay loại ngôn ngữ này đã được ứng dụng như nào trong đòi sống? Hãy cùng theo dõi bài viết này nhé.
1. Ngôn ngữ lập trình Python là gì?
Python là một ngôn ngữ lập trình bậc cao cho các mục đích lập trình đa năng do Guido van Rossum tạo ra và được ra mắt lần đầu vào năm 1991. Đây là một nguôn ngữ lập trình mã nguồn mở, đa nền tảng, dễ học và dễ đọc.
Python có cấu trúc rõ ràng, hình thức sáng sủa, thuận tiện cho người mới học lập trình. Vì thế chúng được sử dụng rất rộng rãi, đặc biệt trong trí tuệ nhân tạo.
Python là ngôn ngữ hỗ trợ nhiều mẫu đa lập trình khác nhau như: mệnh lệnh, lập trình hướng đối tượng, lập trình hàm,… được dùng đa lĩnh vực: web, 3D CAD,…
Ban đầu, Python được phát triển để chạy trên nền Unix. Nhưng rồi theo thời gian, Python dần mở rộng sang mọi hệ điều hành từ MS-DOS đến Mac OS, OS/2, Windows, Linux và các hệ điều hành khác thuộc họ Unix.
2. Lịch sử của ngôn ngữ lập trình Python
Tính đến hiện nay, Python đã trải qua 3 lần thay đổi và phát triển giữa 3 phiên bản đổi mới.
| Phiên bản | Ngày phát hành |
| Python 1.0 (bản phát hành chuẩn đầu tiên) Python 1.6 (Phiên bản 1.x cuối cùng) |
01/1994 05/09/2000 |
| Python 2.0 (Giới thiệu list comprehension) Python 2.7 (Phiên bản 2.x cuối cùng) |
16/10/2000 03/07/2010 |
| Python 3.0 (Loại bỏ cấu trúc và mô-đun trùng lặp) Python 3.8.5 (Bản mới nhất tính đến thời điểm cập nhật bài) |
03/12/2008 20/07/2020 |
Giai đoạn 1
Giai đoạn này được bắt đầu từ năm 1990 cho đến năm 2000
- Từ năm 1990 đến 1995, ông Guido van Rossum làm việc tại Cwi tại Hà Lan. Và phiên bản Python đầu tiên được phát hành tại trung tâm toán tin là Python đời 1.2
- Từ năm 1995 ông chuyển sang CNRI tại Reston, Virginia và nâng cấp lên Python 1.6
- Sau đó ông nảy ra ý tưởng kết hợp giữa Python với các phần mềm tuân theo GPL. Một thời gian sau phiên bản 16.1 ra đời tuân theo bản quyền GPL.
Giai đoạn 2
- Năm 2000, phiên bản Python 2.0 được ra đời bởi Guido van Rossum cùng với team phát triển Python.
- Sau đó phiên bản 2.1 ra đời dựa trên Python 1.6.1 và phiên bản 2.0. Từ thời điểm này Python thuộc sở hữu của PSF- đây là một tổ chức phi lợi nhuận.
Giai đoạn 3
Phiên bản 3x không tương thích hoàn toàn với 2x nhưng lại có công cụ hỗ trợ chuyển đổi từ phiên bản này sang phiên bản kia.
Nguyên tắc chủ đạo trong việc phát triển Python ở phiên bản 3X chính là hạn chế sự trùng lặp về chức năng của Python. Ở phiên bản 3X có những thay đổi trong cú pháp và bổ sung thêm một số cú pháp mới.
3. Ưu điểm của ngôn ngữ lập trình Python
Ngôn ngữ lập trình đơn giản dễ đọc
Python có cú pháp đơn giản và rõ ràng, dễ đọc dễ viết khi đưa ra so sánh cùng với những ngôn ngữ lập trình khác như C++, Java, C#,…
Python làm cho lập trình trở nên thú vị hơn, giúp bạn tập trung hơn vào những giải pháp thay cho những cú pháp.
Miễn phí mã nguồn mở
Bạn có quyền sử dụng tự do và phân phối Python, thậm chí là dùng chúng cho mục đích thương mại.
Ưu điểm lớn nhất là mã nguồn mở, giúp bạn có thể sử dụng các phần mềm, chương trình viết trong Python và thay đổi mã nguồn của nó. Chúng là một cộng đồng lớn luôn không ngừng cải thiện.
Khả năng di chuyển
Các chương trình Python có thể di chuyển từ nền tảng này sang đến nền tảng khác mà không thay đổi.
Có thể chạy liền mạch trên hầu hết các nền tảng như Windows, macOS, Linux.
Khả năng mở rộng và có thể nhúng
Ví dụ như bạn gặp phải một ứng dụng đòi hỏi sự phức tạp rất lớn, thì bạn có thể kết hợp dễ dàng với các phần code bằng C, C++ và những ngôn ngữ khác vào code Python.
Cung cấp cho ứng dụng của bạn những tính năng tốt hơn cũng như khả năng scripting mà những ngôn ngữ lập trình khác khó có thể làm được.
Ngôn ngữ thông dịch cấp cao
Khi chạy code Python, nó sẽ tự động chuyển đổi code sang ngôn ngữ máy tính có thể hiểu. Bạn không cần lo lắng về bất kỳ hoạt động ở cấp thấp nào.
Thư viện tiêu chuẩn lớn để giải quyết những tác vụ phổ biến
Python có một thư viện tiêu chuẩn số lượng lớn giúp cho việc lập trình của bạn trở nên dễ thở hơn rất nhiều, vì bạn sẽ không phải tự viết tất cả code.
Ví dụ: Bạn cần kết nối cơ sở dữ liệu MySQL trên Web server? Bạn có thể nhập thư viện MySQLdb và sử dụng nó. Những thư viện này được kiểm tra kỹ lưỡng và được sử dụng bởi hàng trăm người. Vì vậy, bạn có thể chắc chắn rằng nó sẽ không làm hỏng code hay ứng dụng của mình.
Hướng đối tượng
Mọi thứ trong Python đều là hướng đối tượng. Lập trình hướng đối tượng (OOP) giúp giải quyết những vấn đề phức tạp một cách trực quan. Với OOP, bạn có thể phân chia những vấn đề phức tạp thành những tập nhỏ hơn bằng cách tạo ra các đối tượng.
4. Ngôn ngữ lập trình Python dùng để làm gì?
Dưới đây là những ứng dụng thực tế nhất mà hầu hết những ai đang sử dụng ngôn ngữ này cũng có thể ứng dụng
Làm trang Web với Framework của Python
Với ngôn ngữ Python sẽ giúp bạn làm trang web một cách đơn giản hơn. Hiện nay những web frameworks Django và Flask ngày càng được sử dụng phổ biến nên việc phát triển web bằng Python dễ dàng hơn.
Từ khung ứng dụng web cho đến các phiên bản thiết kế đầy đủ các thư viện cần thiết thực sự hữu ích cho người dùng.
Python dùng để tạo nguyên mẫu phần mềm
Đây là một đặc điểm lợi thế của ngôn ngữ Python. Chỉ với Python bạn sẽ có thể tạo ra những nguyên mẫu phần mềm – bản chạy thử.
Tuy nhiên tốc độ của Python sẽ chậm hơn so với Java hay C++. Do vậy bạn cần cân nhắc về nguồn lực cũng như hiệu quả để lựa chọn ngôn ngữ phù hợp.
Ứng dụng trong khoa học và tính toán
Ngôn ngữ Python sở hữu thư viện dành cho lĩnh vực khoa học, tính toán số liệu như NumPy, SciPy.
Ngoài ra, Python còn có EarthLy dành cho khoa học trái đất, AstroPy cho các ngành thiên văn học, Biopython cho ngành sinh học, Graph-tool cho ngành phân tích biểu đồ, … Ngôn ngữ lập trình Python được sử dụng trọng khai thác dữ liệu,…
Viết tool để tự động hóa công việc
Thông thường, dân IT luôn tự viết tool để công việc trở nên dễ dàng hơn. Thay vì sử dụng ngôn ngữ Java, PHP để viết tool thì việc sử dụng ngôn ngữ lập trình Python sẽ giúp lập trình viên chủ động hơn trong công việc. Bởi tốc độ viết tool bằng ngôn ngữ này nhanh gấp 10 lần so với các ngôn ngữ khác.
Bạn có thể tạo ra từ điển, quét trang web, làm việc với các tệp khác,….
Khoa học máy tính
Trong Python có rất nhiều thư viện quan trọng trong khoa học máy tính như:
- Open Computer Vision viết tắt là Opencv – một thư viện mã nguồn mở cho xử lý về thị giác máy tính, xử lý ảnh và machine learning.
- Numpys: là thư viện hỗ trợ cho việc tính toán các mảng đa dạng. Numpy rất hữu ích với những hàm liên quan đến Đại Số Tuyến Tính.
- Scipy: Là phần mềm nguồn mở dành cho lĩnh vực toán học, khoa học và kỹ thuật. Scipy gồm các tập con cho đại số tuyến tính, tích hợp và thống kê.
- Pandas là một thư viện dành cho công việc phân tích dữ liệu.
Lĩnh vực IoT – Internet Vạn Vật
Với các nền tảng nhúng, hoặc những ứng dụng cần truy xuất dữ liệu lớn thì Python là giải pháp phù hợp.
Python còn được ứng dụng trên trang instagram hay Pinterest nên ngày càng quen thuộc với người dùng.
Làm dự án Blockchain với Python
Với những dự án liên quan đến Blockchain, đòi hỏi bạn cần phải biết cách làm việc với HTTP Clients và thư viện cần thiết.
Thông qua Flask Framework, người dùng sẽ sử dụng HTTP requests để dễ dàng liên lạc với blockchain của mình qua Internet.
Làm game với PyGame
Pygame nằm trong thư viện SDL sẽ giúp việc phát triển các game 2D một cách dễ dàng hơn bao giờ hết.
Machine Learning
Nắm vững ngôn ngữ lập trình Python sẽ giúp các lĩnh vực liên quan đến Machine Learning, Ai một cách dễ dàng.
Bởi Python có những hệ thống dữ liệu quan trọng như: SciPy, scikit-learn, panda,…
5. Python cho người mới bắt đầu
Đặt mục tiêu cho bản thân
Xác định mục tiêu rõ ràng, giúp bạn định hình được phương hướng bạn đang đi. Và lấy đó làm động lực học tập.
Tìm tài liệu thích hợp
Tìm những cuốn sách hay, những nguồn tài liệu uy tín hay những khóa học đào tạo. Tùy vào nhu cầu và phương thức bạn muốn học.
Tải trình chỉnh sửa code
Bạn có thể tham khảo qua Spyder, Atom , Jupyter, Microsoft Visual Studio
Thực hành viết code
Nắm bắt được nguyên tắc và kiến thức thì bạn hãy bắt tay áp dụng vào những dự án thực tế nha,. Như vậy kỹ năng sẽ phát triển nhanh hơn.
Cải thiện kỹ năng liên tục
Sau khi thực hành, các bạn nên thường xuyên luyện tập và củng cố kiến thức. Ngoài ra các bạn cũng nên tham khảo và trao đổi các lập trình viên khác. Như vậy, sẽ giúp bạn vừa học thêm, vừa củng cố và phát triển tốt kỹ năng của bản thân.
>>> Xem thêm: Jira là gì? Những điều cần biết khi sử dụng